Echtscheidingsconvenant niet ondertekend? Afspraken kunnen toch bindend zijn
Een echtpaar maakt in hun echtscheidingsconvenant afspraken over de pensioenverevening. Het convenant wordt echter niet ondertekend. Gelden de afspraken dan wel?
Na een huwelijk van 23 jaar gaat een echtpaar scheiden. Na de scheiding willen zij, bijgestaan door hun advocaten, een echtscheidingsconvenant opstellen. De vrouw wil dit convenant pas tekenen als de man trouwfoto’s en schoolfoto’s van de kinderen aan haar heeft gegeven. De man wil juist eerst een getekend convenant (door de vrouw) en pas daarna de foto’s overhandigen. Uiteindelijk komt ondertekenen er niet van. In de (concept)versie ervan stond dat ‘pensioenrechten worden toegescheiden aan de partij die deze heeft opgebouwd’.
Procederen
De vrouw gaat procederen over het pensioen: ze wil dat haar ex-man maandelijks haar aandeel in zijn ouderdomspensioenen betaalt, als de man eenmaal pensioen ontvangt. De rechtbank wijst dat af. De vrouw gaat in hoger beroep bij het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden.
Wet verevening pensioenrechten bij scheiding
In de Wet verevening pensioenrechten bij scheiding (Wvps) staat dat – ruim geformuleerd – als de ene echtgenoot na de huwelijkssluiting en voor de scheiding pensioenaanspraken heeft opgebouwd, de andere echtgenoot recht heeft op pensioenverevening. Echtgenoten kunnen dit wel uitsluiten bij huwelijkse voorwaarden of bij een ‘bij geschrift gesloten overeenkomst’ met het oog op de scheiding. De vraag is: is hun niet-ondertekende echtscheidingsconvenant ‘een geschrift’ zoals bedoeld in de Wvps?
Geschrift of niet
Volgens de vrouw niet, want met een ‘geschrift’ wordt een ondertekend stuk bedoeld. Nu dat er niet is, is pensioenverevening dus niet uitgesloten. De man vindt het convenant wél een geschrift, ook al is het niet ondertekend: beiden hadden immers overeenstemming bereikt over de afspraken, waaronder de uitsluiting van de pensioenverevening.
Overeenstemming
De man heeft volgens het gerechtshof gelijk: ook al is het convenant niet ondertekend, het is toch een geschrift als bedoeld in de Wvps. Beiden hebben, met hun advocaten, overlegd over het echtscheidingsconvenant. Dat er overeenstemming was bereikt, blijkt uit een brief van een advocaat, en uit het feit dat de vrouw het echtscheidingsconvenant wilde ondertekenen (als ze de foto’s kreeg). De ondertekening van een echtscheidingsconvenant vormt geen ‘constitutief vereiste’ voor de totstandkoming ervan. Daar komt bij dat beiden zijn bijgestaan door een eigen advocaat. Dan mag ervan uit worden uitgegaan dat zij goed zijn voorgelicht over de gevolgen van het uitsluiten van de Wvps.
Geen recht op pensioen
Het niet-ondertekende echtscheidingsconvenant is dus een geschrift als bedoeld in de Wvps. Daarin staat dat de ex-echtgenoten pensioenverevening hebben uitgesloten. De vrouw heeft geen recht op haar deel van het pensioen van haar ex-man.
Bron: uitspraak Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden | jurisprudentie | ECLI:NL:GHARL:2023:9193 200.306.400/01 | 30-10-2023
Wilt u meer informatie over familierecht of heeft u een vraag over het onderwerp van dit artikel, neemt u dan contact op met Francesco van der Linden. Ook kunt u ons contactformulier invullen, dan nemen wij zo spoedig mogelijk contact met u op.