Zelfde onderhoudsbijdrage voor kinderen uit verschillende relaties
Wanneer een ouder onderhoudsverplichtingen heeft tegenover kinderen uit verschillende relaties, terwijl hij onvoldoende draagkracht heeft om aan die onderhoudsbijdrage te voldoen, moet het voor onderhoud beschikbare bedrag in beginsel gelijkelijk tussen die kinderen worden verdeeld. Dat is alleen anders als bijzondere omstandigheden aanleiding geven tot een andere verdeling.
Dat uitgangspunt herhaalde de Hoge Raad in een cassatiezaak die een gescheiden vader met kinderen uit verschillende relaties aanspande. In deze zaak ging het over de vaststelling van de door de man te betalen kinderalimentatie voor zijn minderjarige dochter, die bij zijn ex-vrouw woont.
Onderhoudsverplichting
De Rechtbank Rotterdam stelde die alimentatie voor haar vast op € 129 per maand. Omdat de man zich daar niet in kon vinden, heeft hij het Gerechtshof Den Haag gevraagd de beschikking te vernietigen. Hij wil dat een onderhoudsbijdrage van € 22 per maand voor zijn dochter wordt vastgesteld.
Helaas voor de man bekrachtigde het gerechtshof de beschikking van de rechtbank. Het hof gaat ervan uit dat de drie kinderen die de man – naast de minderjarige dochter – heeft zijn geboren uit de relatie die hij heeft met zijn huidige partner, de moeder van deze kinderen. Deze kinderen heeft hij recent erkend. Het hof acht het aannemelijk dat de man ook hun verwekker is, zodat hij volgens de wet hen ook moet onderhouden. Ook heeft hij aangegeven dat hij in de afgelopen jaren aan zijn onderhoudsverplichting heeft voldaan en dat nog steeds doet, al is dat in beperkte mate. Hoeveel hij maandelijks bijdraagt in de kosten van deze drie kinderen heeft hij niet onderbouwd, constateert het hof. Het hof bepaalt – net als de rechtbank – dat van zijn draagkracht € 75 per maand beschikbaar is voor deze drie kinderen en dat de resterende draagkracht beschikbaar is voor zijn minderjarige dochter.
Gelijkelijk verdelen
Volgens de man had het hof echter niet voorbij mogen gaan aan de belangen van zijn drie andere kinderen en ambtshalve moeten onderzoeken en beoordelen welke kinderalimentatie voor hen redelijk is.
Wat oordeelt de Hoge Raad? Die wijst op de eigen vaste rechtspraak: wanneer iemand onderhoudsverplichtingen heeft jegens kinderen uit verschillende relaties, terwijl zijn draagkracht niet voldoende is om daar volledig aan te voldoen, dan moet het voor onderhoud beschikbare bedrag in beginsel gelijkelijk tussen die kinderen worden verdeeld, tenzij bijzondere omstandigheden aanleiding geven tot een andere verdeling.
Daarbij kan bijvoorbeeld worden gedacht aan de situatie waarin sprake is van een duidelijk verschil in behoefte. Heeft een ouder verschillende relaties gehad waaruit kinderen zijn geboren? Dan moet niet alleen rekening worden gehouden met het feit dat die ouder verplicht is bij te dragen in de kosten van de verzorging en opvoeding van die kinderen. Ook moet rekening gehouden worden met het feit dat op de andere ouder van die kinderen eenzelfde verplichting rust of kan rusten. Diens bijdrageverplichting kan dus ook van invloed zijn op het voor een kind uit een eerdere of latere relatie beschikbare deel van de draagkracht van de jegens dat kind onderhoudsplichtige ouder.
Geen bijzondere omstandigheden
Het gerechtshof heeft daar ten onrechte geen rekening mee gehouden. Uit de overwegingen blijkt ook niet dat sprake is van bijzondere omstandigheden die de ongelijke verdeling (€ 129 vs € 75 per maand) rechtvaardigen. Dat de vader niet heeft onderbouwd met welk bedrag hij elke maand bijdraagt in de kosten voor de drie andere kinderen, zoals het hof stelt, is zonder verdere motivering voor deze ongelijke verdeling in ieder geval niet voldoende, zo concludeert de Hoge Raad. De Hoge Raad vernietigt de beschikking van het Gerechtshof Den Haag en verwijst de zaak voor verdere behandeling en beslissing naar het Gerechtshof Amsterdam, en volgt daarbij de conclusie van de procureur-generaal bij de Hoge Raad (ECLI:NL:PHR:2023:542).
Bron: uitspraak Hoge Raad | jurisprudentie | ECLI:NL:HR:2023:1480 | 05-11-2023
Wilt u meer informatie over familierecht of heeft u een vraag over het onderwerp van dit artikel, neemt u dan contact op met Francesco van der Linden. Ook kunt u ons contactformulier invullen, dan nemen wij zo spoedig mogelijk contact met u op.
